Autor: dr n. med. Łukasz Januszkiewicz
Zgodnie z aktualnymi wytycznymi można rozważyć usuwanie nieużywanych elektrod. Bracke i wsp. z Eindhoven ocenili wpływ porzuconych elektrod u pacjentów kierowanych do usunięcia elektrod z powodu infekcji na powikłania śródzabiegowe a także rokowanie.
Przeanalizowano dane wszystkich pacjentów poddanych ekstrakcji elektrod z przyczyn infekcyjnych w Catharina Hospital w Eindhoven w latach 2006-2017. Spośród 500 chorych kierowanych do usunięcia elektrod 141 miało porzucone elektrody (3/4 z nich ? tylko jedną porzuconą elektrodę). Mediana łącznych czasów przebywania elektrod w pacjentach wyniosła 24,2 (IQR 15,6-38,2) roku w grupie z porzuconymi elektrodami i 11,6 (IQR 5,6-17,4) roku w grupie bez porzuconych elektrod. Wszystkie elektrody usunięto jedynie z dostępu udowego w 50,4% przypadków. Koszulki aktywne tnące stosowano w 22,2% przypadków (od 2014 r.), a laserowe u 5% chorych.
Poważne powikłania wystąpiły u 0,7% osób z porzuconymi elektrodami i 1,7% pacjentów bez porzuconych elektrod (p = 0,679). Nie udało się usunąć wszystkich elektrod u 14,9% osób z porzuconymi elektrodami i 6,4% chorych bez porzuconych elektrod (p = 0,003). Niepowodzenie kliniczne obserwowano odpowiednio w 6,4% i 2,2% przypadków (p = 0,028). Po wprowadzeniu koszulek aktywnych tnących odsetek niepowodzeń zabiegowych spadł odpowiednio do 9,2% i 5,7% (p = 0,37). W analizie wieloczynnikowej jedynym predyktorem niepowodzenia zabiegowego i klinicznego był łączny czas przebywania elektrod w pacjencie.
Podsumowując, mimo dłuższego czasu przebywania elektrod w pacjencie w grupie osób z porzuconymi elektrodami nie odnotowano częstszych poważnych powikłań okołozabiegowych. Zdaniem autorów wczesne usunięcie nieczynnych elektrod nie zmniejsza ryzyka późniejszych powikłań, przez co zasadne jest dopiero usunięcie całego układu w przypadku infekcji.
Oprac. na podstawie: Bracke F., Verberkmoes N., van?t Veer M., van Gelder B.: Lead extraction for cardiac implantable electronic device infection: comparable complication rates with or without abandoned leads. Europace 2019;21:1378-84.