dr n. med. Marcin Witkowski
Pomimo że aktualnie implantowane elektrody defibrylujące demonstrują coraz większy okres żywotności oraz są coraz bardziej niezawodne, nadal pozostają najsłabszym ogniwem systemu w implantowanych kardiowerterach-defibrylatorach, a powikłania z nimi związane stanowią istotny procent powikłań. Aktualnie żywotność bez uszkodzeń w okresie pięcioletnim osiąga ok. 90% elektrod defibrylujących1.
W nowej rodzinie urządzeń RIVACOR firma Biotronik podjęła się zadania, aby jeszcze precyzyjniej ocenić stan elektrod i jak najwcześniej diagnozować ewentualne uszkodzenia. Wprowadzony algorytm ma na celu zidentyfikowanie problemów z elektrodą zanim wystąpią objawy kliniczne, takie jak nieadekwatne interwencje ICD, proarytmia lub nasilenie objawów niewydolności serca. Ma to szczególne znaczenie w układach wysokoenergetycznych oraz w układach z elektrodą lewokomorową, gdy nawet częściowa utrata stymulacji resynchronizującej może nasilać objawy niewydolności krążenia.
W nowym algorytmie pomiary impedancji wszystkich elektrod odbywają się nie jak do tej pory co sześć godzin, ale co niecałe dwie minuty (dokładnie 112 sekund).
Co godzinę jedna wartość z każdego kanału jest zachowywana w pamięci urządzenia. Dzienna wartość impedancji jest zapisywana jako średnia z 24 wartości.
Nowością są również pomiary ?out of range?. Do tej pory wykrycie podczas jednego pomiaru przez urządzenie impedancji, która byłaby poza zakresem normy dla danej elektrody, powodowało oznaczenie tego dnia alertu dla nieprawidłowej impedancji. Mogło to powodować występowanie zarówno wyników fałszywie dodatnich, jak i ujemnych. W XLM inaczej to wygląda dla pomiarów impedancji w systemie bipolarnym, inaczej dla pomiarów na ścieżce narażonej na większe zakłócenia (Unipolar, Ring-Ring, Shock). W tym pierwszym przypadku po stwierdzeniu przez urządzenie impedancji poza zakresem wykonywany jest kolejny pomiar i jeśli dwa z trzech pomiarów są poza zakresem normy pomiary impedancji są wstrzymywane do końca dnia (rys. 1). W pomiarach uni-, ring-ring i schock, jeden pomiar poza zakresem powoduje opóźnienie kolejnego pomiaru na 1,5 godziny, następnie wykonuje kolejny pomiar. Również tutaj jeśli dwa z trzech pomiarów są poza zakresem normy algorytm wstrzymuje pomiary do końca dnia i oznacza wartość jako alert dla danej elektrody.
Zwiększyła się również ilość wektorów pomiarów impedancji. Nowością są pomiary RV Tip? RV Coil, RV Ring?Can oraz RV Coil ? SVC Coil. Ma to pozwolić na precyzyjne określenie miejsce uszkodzenia elektrody. W systemach lewokomorowych typu quadripolar w nowych urządzeniach z rodziny Rivacor będzie możliwa stymulacja w 20 wektorach, dlatego też impedancja będzie mierzona we wszystkich 20 możliwych polarnościach (do tej pory w 12).
W czasie kontroli urządzenia będą dostępne trendy zmienności impedancji w powyższych konfiguracjach, w wartościach procentowych. Nie tylko nominalne zmiany wartości impedancji, ale szczególnie procentowe są istotnym wskaźnikiem uszkodzenia elektrody. Należy wejść w zakładkę ?More diagnostics?, następnie ?Extended lead measurement? (rys. 3). Nowy algorytm jest kolejnym krokiem w zapewnieniu pacjentom maksymalnego bezpieczeństwa przy nieuniknionych jednak uszkodzeniach elektrod wewnątrzsercowych. Maksymalne korzyści kliniczne ma szanse osiągnąć szczególnie w połączeniu z Home Monitoringiem.
Piśmiennictwo
1. Liu J., Brumberg G., Rattan R. et al.: Longitudinal fol-low-up of implantable cardioverter leads. Am J Cardiol 113:103?106. 2014.