78-letni mężczyzna z chorobą niedokrwienną serca, po OZW i PCI LAD w 2001r, z nadciśnieniem tętniczym, hipercholestrolemią, cukrzycą typu 2, z prawidłową funkcją skurczową lewej komory został zakwalifikowany do implantacji dwujamowego stymulatora serca z powodu objawowego bloku przedsionkowo-komorowego 1. i 2. stopnia (w czerwcu 2021). Przebieg zabiegu i hospitalizacji był niepowikłany, jednak bezpośrednio po wyjściu do domu chory zaczął prezentować objawy dławicy piersiowej w skali CCS II/III, najpewniej w przebiegu poprawy przewodzenia AV. W angiografii naczyń wieńcowych stwierdzono chorobę dwunaczyniową, którą zakwalifikowano do leczenia przezskórnego. Pacjent poddany został PCI LM/LAD oraz PCI RCA, które przebiegły bez powikłań z rezolucją objawów dławicowych. W czasie kontroli urządzenia po roku od implantacji stwierdzono prawidłowe działanie układu, ze 100% odsetkiem stymulacji komorowej. W badaniu podmiotowym chory podawał stopniowe pogorszenie tolerancji wysiłku do NYHA II/III, bez objawów dławicowych. W badaniu echokardiograficznym wykazano uogólnioną hipokinezę lewej komory z EF 29%. W kontrolnej koronarografii stwierdzono prawidłowy przepływ przez poprzednio implantowane stenty. Po optymalizacji farmakoterapii chorego przyjęto ponownie po 3 miesiącach celem oceny skuteczności leczenia i ewentualnej kwalifikacji do rozbudowy układu do CRT-D.
Podsumowanie
Po usunięciu elektrody RV prostą trakcją podjęto decyzję o przeprowadzeniu resynchronizacji poprzez stymulację pęczka Hisa. Uzyskano prawidłowe parametry progu stymulacji ( 0,5Vx0,4ms ) oraz sensingu ( 3,5mV ). W ten sposób u chorego udało się skorygować podstawowy problem w zakresie przewodnictwa przedsionkowo-komorowego. Układ CRT-D ustawiono w trybie DDD LV only. Niski próg stymulacji pęczka Hisa pozwala oczekiwać długiej żywotności urządzenia, nie gorszej niż w klasycznym BiV. Dodatkowo stymulacja fizjologiczna daje lepszą możliwość oceny QRS oraz ST-T u pacjenta z chorobą wieńcową. Wykonanie resynchronizacji via HIS u chorych z niewydolnością serca jest trudniejsze technicznie niż w strukturalnie zdrowym sercu. Ponadto chory nie może mieć uszkodzonego układu bodźco-przewodzącego poniżej miejsca stymulacji. Skuteczne wykonanie zabiegu resynchronizacji z wykorzystaniem stymulacji pęczka Hisa daje niewątpliwie wiele satysfakcji operatorom, szczególnie w kontekście celowanego leczenia prawdopodobnej przyczyny niewydolności serca.
