Komunikat Sekcji Rytmu Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego dotyczący trybu i sposobu przeprowadzania kontroli Elektronicznych Urządzeń Wszczepialnych (CIED) w okresie epidemii COVID-19

COVID-19 to choroba wywoływana przez wirusa RNA SARS-CoV2 należącego do grupy koronawirusów. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową lub bezpośrednią, jednak na obecnym etapie wiedzy nie można wykluczyć innych dróg zakażenia.

Ze względu na bardzo szybko rozprzestrzeniającą się epidemię Sekcja Rytmu Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego przedstawia komunikat dotyczący przeprowadzania kontroli elektronicznych urządzeń wszczepialnych (stymulatory, stymulatory resychronizujące CRT-P, wszczepialne kardiowertery defibrylatory ICD, wszczepialne kardiowertery defibrylatory resynchronizujące CRT-D) w okresie epidemii COVID-19 zarówno u pacjentów z populacji ogólnej, osób przebywających w kwarantannie oraz osób podejrzanych o, jak i potwierdzonym zakażeniem.

Podstawowym celem publikacji jest ograniczenie ryzyka przeniesienia infekcji na pacjentów zdrowych poprzez wzajemny kontakt pomiędzy pacjentami oraz ograniczenie ryzyka przeniesienia infekcji przez personel medyczny, jak i ochrona zespołów zajmujących się elektroterapią lub elektrofizjologią przed zakażeniem lub niepotrzebnym kontaktem z osobami chorymi na COVID-19, bądź będącymi w grupie ryzyka zachorowania. Stąd nacisk położony na wykonywanie kontroli z użyciem systemów telemedycznych oraz odroczenie jeżeli tylko możliwe planowych kontroli na okres po zakończeniu stanu epidemicznego.

Każdorazowo zaleca się przed planowaną kontrolą urządzenia wcześniejszy kontakt telefoniczny z pacjentem lub osobą sprawującą nad nim opiekę, w trakcie którego należy zebrać wywiad zarówno dotyczący występowania zdarzeń klinicznych (wysokoenergetyczne interwencje ICD, zasłabnięcia, utraty przytomności u pacjenta ze stymulatorem) jak i dotyczący niepokojących objawów związanych z lożą urządzenia (m.in. zaczerwienienie, obrzęk, bolesność, ścieńczenie skóry), które mogą świadczyć o rozwijającej się infekcji lub zagrażającej perforacji. W razie wątpliwości zaleca się wykonanie dokumentacji fotograficznej podejrzanych zmian w celu weryfikacji przez osobę wykonującą zdalną kontrolę. Ponadto w przypadku korzystania z systemów telemedycznych nadzoru urządzeń wszczepialnych które nie wykorzystują codziennych automatycznych transmisji należy ustalić datę i godzinę planowanej transmisji danych z implantowanego urządzenia, tak aby były one dostępne w czasie planowanej przez kontrolującego oceny urządzenia.

W przypadku zalecenia pacjentowi kontroli urządzenia w Poradni/Oddziale bezwzględnie wymagane jest w każdym przypadku zebranie wywiadu epidemiologicznego dotyczącego ryzyka infekcji SARS-CoV2 i ewentualnego podejrzenia zakażenia/zakażenia chorego, zgodnie ze standardami panującymi w danej jednostce i jego wyniki zarchiwizować w dokumentacji pacjenta oraz przekazać do jednostki w której planowana/zalecana jest

wizyta/hospitalizacja pacjenta. Ponadto należy zebrać wywiad dotyczący ew. występujących infekcji zwłaszcza w obrębie dróg oddechowych.

W przypadku pacjentów podwyższonego ryzyka (pacjenci z objawami infekcji nie będący w kwarantannie i niepotwierdzoną infekcją SARS-CoV2) należy postępować jak w przypadku pacjentów podejrzanych o zakażenie SARS-CoV2.

Każdorazowo należy dokładnie uzgodnić z pacjentem i ośrodkiem termin wykonania kontroli oraz sposób transportu pacjenta do właściwej jednostki z zaznaczeniem, że ewentualny transport do ośrodka i z powrotem nie powinien odbywać się środkami transportu zbiorowego. Należy zalecić pacjentowi przyjazd dokładnie na planowaną godzinę i jeśli to możliwe stosowanie indywidualnych środków ochrony (maseczka, rękawiczki) oraz tak zorganizować proces transportu, rejestracji i przyjmowania pacjenta, aby zminimalizować ilość osób zaangażowanych w bezpośredni kontakt z chorym.

I. Zasady postępowania z pacjentami wymagającymi planowej kontroli urządzenia wszczepialnego

A. Populacja ogólna (osoby bez potwierdzonego zakażenia oraz z ujemnym wywiadem w kierunku czynników ryzyka zakażenia).

1. U pacjentów z możliwością nadzoru telemetrycznego należy w dniu poprzedzającym planowaną kontrolę stacjonarną przeprowadzić rozmowę telefoniczną z pacjentem lub osobą opiekującą się nim, informując ich o planowanej wizycie telefonicznej, zalecić transmisję danych i telefoniczną rozmowę z lekarzem w dniu planowanej wizyty:

  1. W przypadku braku nieprawidłowości w obrębie przekazanych danych i potwierdzonego w rozmowie stabilnego stanu klinicznego, kolejną wizytę stacjonarną należy zaplanować zgodnie z przyjętymi w danej placówcestandardami.
  2. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w obrębie przekazanych danych lub zgłoszeniu przez pacjenta objawów mogących świadczyć o pogorszeniu się jego stanu klinicznego lub dysfunkcji implantowanego urządzenia należy podjąć kroki stosowne do sytuacji w tym:
    • modyfikację farmakoterapii,
    • kolejną wizytę telefoniczną wraz z zaplanowaną wcześniejszą transmisjądanych,
    • w szczególnych przypadkach zaplanować pilną hospitalizację/wizytę w jednostce implantującej urządzenie lub jednostce prowadzącej nadzór telemetryczny lub innej jednostce w zależności od specyfiki przypadku

***Zasady weryfikacji wywiadu epidemiologicznego i transportu chorych patrz część ogólna stanowiska.***

2. U pacjentów bez możliwości nadzoru telemetrycznego należy po zapoznaniu się z dokumentacją pacjenta w dniu poprzedzającym kontrolę stacjonarną skontaktować się telefonicznie z pacjentem lub osobą opiekującą się nim i uzyskać informacje dotyczące jego aktualnego stanu zdrowia.

  1. Jeżeli wywiad telefoniczny i analiza dokumentacji sugeruje brak podejrzeń co do prawidłowości funkcjonowania urządzenia, pacjentowi należy zalecić odroczenie wizyty i ponowny kontakt z poradnią kontroli urządzeńwszczepialnych bezpośrednio po zakończeniu stanu epidemii celem ustalenia terminu kontroli.
  2. W przypadku gdy wywiad telefoniczny lub analiza dokumentacji pacjenta sugerują podejrzenie dysfunkcji urządzenia lub wyczerpania baterii szczególnie u pacjentów zależnych od stymulacji lub pacjentów z implantowanym ICD w ramach prewencji wtórnej nagłego zgonu sercowego (w tym pacjentów z udokumentowanymi adekwatnymi terapiami), należy pacjentowi ustalić termin pilnej kontroli w ośrodku kontrolującym CIED.

***Zasady weryfikacji wywiadu epidemiologicznego i transportu chorych patrz część ogólna stanowiska.***

B. Osoby z podejrzeniem infekcji COVID 19 (osoby z kwarantanny, oczekujące na wynik testu oraz z dodatnim wywiadem wskazującym na możliwość zakażenia).

1. U pacjentów z możliwością nadzoru telemetrycznego należy w dniu poprzedzającym planowaną kontrolę stacjonarną przeprowadzić rozmowę telefoniczną z pacjentem lub osobą opiekującą się nim, informując ich o planowanej telewizycie i zalecić transmisję danych i telefoniczną rozmowę z lekarzem w dniu planowanej wizyty:

  1. W przypadku braku nieprawidłowości w obrębie przekazanych danych i potwierdzonego w rozmowie stabilnego stanu klinicznego, kolejną wizytę stacjonarną należy zaplanować zgodnie z przyjętymi w danej placówcestandardami.
  2. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w obrębie przekazanych danych lub zgłoszeniu przez pacjenta objawów mogących świadczyć o pogorszeniu się jego stanu klinicznego lub dysfunkcji implantowanego urządzenia należy podjąć kroki stosowne do sytuacji w tym:
  • modyfikację farmakoterapii,
  • kolejną telewizytę wraz z zaplanowaną transmisją danych
  • ewentualna wymagana wizyta/hospitalizacja w jednostce implantującej urządzenie lub jednostce prowadzącej nadzór telemetryczny lub innej jednostce w zależności od specyfiki przypadku w miarę możliwości powinna być odroczona do czasu wykluczenia zakażenia SARS-CoV2 (wówczas patrz pkt IA1b) lub w przypadku potwierdzenia zakażenia SARS-CoV2 (wówczas patrz pkt IC1d).

2. U pacjentów bez możliwości nadzoru telemetrycznego należy po zapoznaniu się z dokumentacją pacjenta w dniu poprzedzającym kontrolę stacjonarną skontaktować się telefonicznie z pacjentem lub osobą opiekującą się nim i uzyskać informacje dotyczące jego aktualnego stanu zdrowia.

  1. Jeżeli wywiad telefoniczny i analiza dokumentacji sugeruje brak podejrzeń co do prawidłowości funkcjonowania urządzenia, pacjentowi należy zalecić odroczenie wizyty i ponowny kontakt z poradnią kontroli urządzeń wszczepialnych bezpośrednio po zakończeniu stanu epidemii celem ustalenia terminu kontroli.
  2. W przypadku gdy wywiad telefoniczny lub analiza dokumentacji pacjenta sugerują podejrzenie dysfunkcji urządzenia lub wyczerpania baterii szczególnie u pacjentów zależnych od stymulacji lub pacjentów zimplantowanym ICD w ramach prewencji wtórnej (w tym pacjentów z udokumentowanymi adekwatnymi terapiami), wymaganą kontrolę urządzenia w miarę możliwości odroczyć do czasu wykluczenia zakażenia SARS-CoV2 (wówczas patrz pkt IA1b) lub w przypadku potwierdzenia zakażenia SARS-CoV2 lub gdy przed uzyskaniem wyniku testu na obecność SARS-CoV2 istnieją pilne wskazania do kontroli urządzenia skierować pacjenta po wcześniejszym uzgodnieniu do szpitala jednoimiennego posiadającego pracownię elektroterapii ( jak pkt IC1d).

***Zasady weryfikacji wywiadu epidemiologicznego i transportu chorych patrz część ogólna stanowiska.***

C. Osoby z potwierdzonym rozpoznaniem COVID 19 leczeni w domu

1. U pacjentów z możliwością nadzoru telemetrycznego należy w dniu poprzedzającym planowaną kontrolę stacjonarną przeprowadzić rozmowę telefoniczną z pacjentem lub osobą opiekującą się nim, informując ich o planowanej wizycie telefonicznej i zalecić transmisję danych i telefoniczną rozmowę z lekarzem w dniu planowanej wizyty:

  1. W przypadku braku nieprawidłowości w obrębie przekazanych danych i potwierdzonego w rozmowie stabilnego stanu klinicznego, kolejną wizytę stacjonarną należy zaplanować zgodnie z przyjętymi w danej placówcestandardami.
  2. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w obrębie przekazanych danych lub zgłoszeniu przez pacjenta objawów mogących świadczyć o pogorszeniu się jego stanu klinicznego lub dysfunkcji implantowanego urządzenia należy podjąć kroki stosowne do sytuacji w tym:
  • modyfikację farmakoterapii,
  • kolejną wizytę telefoniczną wraz z zaplanowanym transmisją danych
  • jeżeli podejrzewane jest zaburzenie pracy urządzenia nie wymagającepilnej kontroli/hospitalizacji należy ustalić jej termin po zakończeniu leczenia zakażenia SARS-CoV2 i zakończenia stanu epidemii. Wówczas traktować pacjentów jak chorych z populacji ogólnej (patrz pkt A)
  • w przypadku wystąpienia konieczności pilnej wizyty/hospitalizacji w Ośrodku Kontroli Urządzeń/Oddziale Klinicznym pacjenci powinni być po wcześniejszym uzgodnieniu kierowani do szpitali jednoimiennych dysponujących pracownią elektroterapii.

***Zasady weryfikacji wywiadu epidemiologicznego i transportu chorych patrz część ogólna stanowiska.***

3. U pacjentów bez możliwości nadzoru telemetrycznego należy po zapoznaniu się z dokumentacją pacjenta w dniu poprzedzającym kontrolę stacjonarną skontaktować się telefonicznie z pacjentem lub osobą opiekującą się nim i uzyskać informacje dotyczące jego aktualnego stanu zdrowia.

  1. Jeżeli wywiad telefoniczny i analiza dokumentacji sugeruje brak podejrzeń co do prawidłowości funkcjonowania urządzenia, pacjentowi należy zalecić odroczenie wizyty i ponowny kontakt z poradnią kontroli urządzeń wszczepialnych bezpośrednio po zakończeniu stanu epidemii celem ustalenia terminu kontroli.
  2. W przypadku gdy wywiad telefoniczny lub analiza dokumentacji pacjenta sugerują podejrzenie dysfunkcji urządzenia lub wyczerpania baterii szczególnie u pacjentów zależnych od stymulacji lub pacjentów z implantowanym ICD w ramach prewencji wtórnej (w tym pacjentów z udokumentowanymi adekwatnymi terapiami), wymaganą kontrolę urządzenia w miarę możliwości odroczyć do czasu wyleczenia zakażenia SARS-CoV2 i zakończenia stanu epidemicznego (wówczas patrz pkt IA1b) lub gdy istnieją pilne wskazania do kontroli urządzenia skierować pacjenta po wcześniejszym uzgodnieniu do szpitala jednoimiennego posiadającegopracownię elektroterapii ( jak pkt IC1d).

II. Zasady postępowania z pacjentami wymagającymi pilnej kontroli urządzenia wszczepialnego

A. Populacja ogólna (osoby bez potwierdzonego zakażenia oraz z ujemnym wywiadem w kierunku czynników ryzyka zakażenia).

W przypadku wystąpienia wskazań do pilnej kontroli urządzenia wszczepialnego (wysokoenergetyczne interwencje ICD, zasłabnięcia, utraty przytomności u pacjenta ze stymulatorem) preferowaną formą kontroli jest kontrola telemetryczna zewentualnym przekazaniem zaleceń na drodze telewizyty. W przypadku braku takiej możliwości bądź konieczności pilnego przeprogramowania urządzenia należy postępować jak w punkcie I.A.2.b.

***Zasady weryfikacji wywiadu epidemiologicznego i transportu chorych patrz część ogólna stanowiska.***

B. Osoby z podejrzeniem infekcji COVID 19 (osoby z kwarantanny, oczekujące na wynik testu oraz z dodatnim wywiadem wskazującym na możliwość zakażenia

W przypadku wystąpienia wskazań do pilnej kontroli urządzenia wszczepialnego (wysokoenergetyczne interwencje ICD, zasłabnięcia, utraty przytomności u pacjenta ze stymulatorem) preferowaną formą kontroli jest kontrola telemetryczna zewentualnym przekazaniem zaleceń na drodze wizyty telefonicznej.

We wszystkich innych przypadkach wykonywanie kontroli w miarę możliwości powinno być odroczone do czasu potwierdzenia lub wykluczenia zakażenia SARS- CoV2. Po wykluczeniu zakażenia osoby te powinny być traktowane jak pacjenci z populacji ogólnej ? punkt II.A .

W przypadku potwierdzenia zakażenia SARS-CoV2 lub gdy istnieją pilne wskazania do kontroli urządzenia skierować pacjenta po wcześniejszym uzgodnieniu do szpitala jednoimiennego posiadającego pracownię elektroterapii (jak pkt IIC).

***Zasady weryfikacji wywiadu epidemiologicznego i transportu chorych patrz część ogólna stanowiska.***

C. Osoby z potwierdzonym rozpoznaniem COVID 19 leczeni w domu

W przypadku wystąpienia wskazań do pilnej kontroli urządzenia wszczepialnego (wysokoenergetyczne interwencje ICD, zasłabnięcia, utraty przytomności u pacjenta ze stymulatorem) preferowaną formą kontroli jest kontrola telemetryczna z ewentualnym przekazaniem zaleceń na drodze wizyty telefonicznej.

We wszystkich innych przypadkach wykonanie kontroli w miarę możliwości powinno być odroczone do czasu wyleczenia zakażenia SARS-CoV2.
Jeżeli nie jest możliwe odroczenie kontroli na okres po wyleczeniu zakażenia SARS- CoV2 i zakończenia stanu epidemicznego, pacjent powinien być skierowany po wcześniejszym uzgodnieniu do szpitala jednoimiennego dysponującego pracownią elektroterapii.

III. Proponowane zasady organizacji pracowni kontroli stymulatorów w okresie epidemii SARS-CoV2

A. W ramach poradni kontroli stymulatorów należy wyodrębnić zespól odpowiedzialny za kontakty telefoniczne z pacjentami.

  1. Zespól ten winien składać się z co najmniej dwóch fachowych pracowników służby zdrowia w tym jednego lekarza i mieć dostęp do co najmniej dwóch aparatów telefonicznych pozwalających na bezpośredni kontakt z wybranymi numerami zewnętrznymi.
  2. W zależności od wielkości ośrodka i możliwości kadrowych w skład tego zespołu powinny wchodzić w danym dniu osoby różne od tych, które zajmują się bezpośrednio kontrolą urządzeń wszczepialnych. Dopuszczalne jest wykonanie konsultacji telefonicznych i bezpośrednich kontroli przez ten sam zespół jeżeli czynności te są rozdzielone czasowo.
  3. Rozmowy telefoniczne wykonywane są zgodnie z harmonogramem dostarczonym przez rejestrację poradni. Ewentualne rozmowy przychodzące winny być podejmowane przez rejestrację poradni, która wpisuje osoby zainteresowane uzyskaniem informacji do harmonogramu zespołu odpowiedzialnego za przeprowadzanie konsultacji telefonicznych z podaniem orientacyjnej godziny planowanej rozmowy i odnotowaniem numeru telefonu. Rejestracja poradni powinna również poinformować telefonicznie z odpowiednim wyprzedzeniem (co najmniej 1 dzień) pacjentów z zaplanowana wizytą lub ich opiekunów o konieczności wcześniejszej konsultacji telefonicznej z wyznaczeniem dnia i orientacyjnej godziny konsultacji i odnotowaniem numeru telefonu. Wprzypadku braku możliwości kontaktu z pacjentem z zaplanowaną wizytą (co najmniej dwie próby w różnych porach dnia) należy ten fakt odnotować a pacjenta uwzględnić w harmonogramie przyjęć wcześniej planowanegodnia najlepiej w porze najbliższej godzinie planowanej wcześniej wizyty.
  4. Osoby odpowiedzialne za wykonywanie konsultacji telefonicznych muszą mieć bezpośredni wgląd do dokumentacji medycznej pacjenta. Jeśli dokumentacja nie jest prowadzona w formie elektronicznej rejestracjaporadni winna przygotować dokumentację z odpowiednim wyprzedzeniem.
  5. Zespół odpowiedzialny za kontakty telefoniczne z pacjentami przygotowuje harmonogram pilnych kontroli na kolejny dzień i udostępnia go najpóźniej kolejnego dnia rano zespołowi kontrolującemu urządzenia i rejestracji poradni.
  6. Zespół odpowiedzialny za kontakty telefoniczne z pacjentami przygotowuje listy pacjentów, u których kontrola jest odroczona i przekazuje je do rejestracji poradni w celu zaplanowania u nich terminu kontroli po zakończeniu stanu epidemii. Każdy ośrodek w miarę swoich możliwościkadrowo-organizacyjnych powinien dążyć do powstania zespołu odpowiedzialnegoza kontakt telefoniczny/telemedyczny z pacjentami. Celem kontaktów telefonicznych jest ustalenie pilności kontroli urządzeń wszczepialnych w poradni przy zapewnieniu bezpieczeństwa pacjentówi personelu. W ośrodkach, w których jest to możliwe kontrole urządzeń wszczepialnych powinny się odbyć z wykorzystaniem platform telemedycznych jak zostało to omówione poprzednio.
  7. W przypadku odroczenia terminu kontroli konsultacja telefoniczna winna być odnotowana w dokumentacji pacjenta zgłoszona do NFZ (lub innego płatnika jeśli dotyczy) jako tzw. porada telefoniczna. W przypadku potrzeby wystawienia recept na widniejące w dokumentacji pacjenta farmaceutyki lekarz udzielający porady telefonicznej powinien na prośbę pacjenta wystawić e-receptę i poinformować pacjenta o stosownym kodzie PIN. W przypadku braku informacji w dostępnej dokumentacji o przyjmowaniu przez pacjenta danego leku, lekarz udzielający porady telefonicznej może odmówić wystawienia e-recepty na ten lek.

B. Zasady organizacji bezpośredniej kontroli w przypadkach pilnych w populacji ogólnej IA, II,A

  1. W pracowni kontroli urządzeń wszczepialnych powinno przebywać minimalna konieczna liczba osób personelu (lekarz lub lekarz i technik/pielęgniarka) i tylko jeden pacjent W przypadku niezbędnej konieczności (dzieci, osoby z znaczną niepełnosprawnością, osoby co do których istnieje uzasadnione podejrzenie, że nie będą w stanie zrozumieć treści zaleceń) dopuszcza się również obecność opiekuna.
  2. Wszyscy przebywający w pracowni w tym pacjenci i opiekuni winni być wyposażeni w indywidualne środki ochrony osobistej (minimum rękawiczki i maska np. chirurgiczna).
  3. Elementy sprzętu, które stykają się bezpośrednio z ciałem pacjenta (głowice programatorów) winny odpowiednio być zabezpieczone (jednorazowe woreczki foliowe, rękawiczki chirurgiczne itp.) i każdorazowo dezynfekowane.
  4. Należy starać się rygorystycznie przestrzegać wyznaczonych ram czasowych wizyty aby nie dopuszczać do gromadzenia się oczekujących pacjentów w poczekalni.
  5. Całość pracowni winna być starannie myta i dezynfekowana i wietrzona co najmniej 1 raz dziennie. Wskazane jest wprowadzenie planowych przerw w pracy pracowni przeznaczonych na dezynfekcje w ciągu dnia uwzględnionych w harmonogramie pracy pracowni. Ewentualne zaplanowane przerwy nie powinny powodować gromadzenia się oczekujących pacjentów w poczekalni.
  6. Pacjenci winni być poinformowani o konieczności stawienia się dokładnie na wyznaczoną godzinę z ewentualnym niewielkim wyprzedzeniem koniecznym na rejestrację. Pacjenci którzy przybyli poza wyznaczonymi godzinami powinni być wpuszczani do pomieszczeń poradni jedynie w szczególnych przypadkach (po decyzji lekarza prowadzącego w danym dniu kontrolę).
Total
0
Shares
Powiązane Artykuły