W sesji Young Investigator Award Dr Stipdonk przedstawił wyniki pracy poświęconej nowemu elektrokardiograficznemu parametrowi identyfikującemu pacjentów odpowiadających na CRT.
Autorzy ocenili związek powierzchni zespołu QRS z klinicznymi i echokardiograficznymi parametrami odpowiedzi na CRT, a także porównali nowy parametr z szeroko stosowanymi kryteriami odpowiedzi na CRT: czasem trwania zespołu QRS i jego morfologią. Pierwszorzędowym punktem końcowym była implantacja LVAD, przeszczep serca, zgon, a drugorzędowymi punktami końcowymi hospitalizacja z powodu niewydolności serca w ciągu roku po zabiegu i odpowiedź echokardiograficzna w ciągu 6-12 miesięcy po implantacji.
Do tego wieloośrodkowego, retrospektywnego badania włączono kolejnych chorych, którym w holenderskich ośrodkach w latach 2001-2015 implantowano CRT. Do analizy zakwalifikowano blisko 1500 pacjentów (średnia wieku 67?11 lat, średnia EF 25?9%, NYHA II-III ? 93% pacjentów; średni czas QRS ? 160 ms, 78% osób miało morfologię LBBB). Zsumowaną powierzchnię QRS obliczano na postawie sumy kwadratów powierzchni zespołów QRS w trzech płaszczyznach wyznaczonych na podstawie EKG.
Dane dot. pierwszorzędowego punkt końcowego były dostępne dla 1486 pacjentów, dane dot. hospitalizacji z powodu niewydolności serca były dostępne u 1269 chorych, a badanie echokardiograficzne przed i 6-12 miesięcy po zabiegu ? u 928 pacjentów.
W trakcie obserwacji trwającej średnio 3,4?2,4 roku pierwszorzędowy punkt końcowy wystąpił u 474 pacjentów (32%), natomiast 85 chorych (6%) było hospitalizowanych z powodu niewydolności serca w ciągu pierwszego roku obserwacji.
W grupie osób z LBBB w porównaniu do pacjentów bez LBBB rzadziej występował pierwszorzędowy punkt końcowy, podobnie jak u osób z dwóch najwyższych kwartylów powierzchni QRS w porównaniu do osób z grupy najniższych kwartylów powierzchni QRS. W grupie osób z LBBB obserwowano większą redukcję LVESV w porównaniu do pacjentów bez LBBB. Podobną zależność wykazano w grupie osób z większą powierzchnią QRS.
W analizie wieloczynnikowej wykazano, że większa powierzchnia QRS była jedynym predyktorem rzadszego występowania pierwszorzędowego punktu końcowego a także hospitalizacji z powodu niewydolności serca (HR 0,56, 95% CI 0,33-0,95).
Podsumowując, powierzchnia QRS obliczona na podstawie wyjściowego EKG istotnie koreluje z echokardiograficznymi i klinicznymi wykładnikami odpowiedzi na CRT. Warto podkreślić, że związek nowego parametru z ww. punktami końcowymi wydawał się być silniejszy niż morfologia i szerokość zespołu QRS.
Oprac. na podstawie: A M W Van Stipdonk i wsp. QRS area as superior electrocardiographic predictor of response to CRT Abstract 809. Europace (2017) 19 (Supplement 3), iii145
Autor: Łukasz Januszkiewicz
