Autor: dr n. med. Łukasz Januszkiewicz
Badacze z Zurychu ocenili poprawę frakcji wyrzutowej u pacjentów z CRT w obserwacji długoterminowej.
Autorzy włączyli wszystkich pacjentów z implantowanym CRT między listopadem 2000 r. a styczniem 2015 r., którzy mieli wykonane co najmniej dwa badania echokardiograficzne podczas obserwacji. Pierwsze z nich wykonywano w ciągu roku od zabiegu (mediana 6,1 miesiąca, IQR 3,5-10,7), a drugie średnio po 3,9 roku (mediana 27,3-70,4 miesiąca). Następnie pacjentów podzielono na cztery kategorie w zależności od odpowiedzi na CRT:
- brak odpowiedzi (frakcja wyrzutowa < -5%),
- brak progresji (frakcja wyrzutowa -5% do +5%),
- responder (frakcja wyrzutowa +6% do +15%),
- superresponder (frakcja wyrzutowa > +15%).
Pierwszorzędowym punktem końcowym był zgon, przeszczep serca lub implantacja LVAD.
Do badania włączono 362 chorych (mediana wieku 65,9 roku). Średnio co czwarta włączona osoba była kobietą. Etiologia niedokrwienna była przyczyną niewydolności serca u 41% badanych. U 99 osób (27,3%) stwierdzono poprawę frakcji wyrzutowej podczas drugiego badania echokardiograficznego w porównaniu z pierwszym badaniem w trakcie obserwacji. Osoby, które późno odpowiedziały na CRT miały zwykle niższą frakcję wyrzutową (EF 23,4% vs. 27,0%, p = 0,005) i częściej kardiomiopatię nieniedokrwienną (67,8% vs. 55,9%, p = 0,042) w porównaniu z pozostałymi badanymi.
Zauważono również, że redukcja LVEDV podczas pierwszego badania echokardiograficznego w trakcie obserwacji korelowała pozytywnie z późną odpowiedzią na CRT (p = 0,033). Późna odpowiedź na CRT występowała praktycznie we wszystkich typach początkowej odpowiedzi na CRT, także u osób, u których frakcja wyrzutowa istotnie pogorszyła się podczas pierwszego badania echokardiograficznego w trakcie obserwacji. Okazało się, że pacjenci z późną odpowiedzią na CRT mają zdecydowanie lepsze rokowanie w porównaniu z osobami z późną progresją niewydolności serca lub chorych, u których frakcja wyrzutowa nie uległa zmianie (7,8 roku vs. 7,0 lat, aHR 0,54, 95% CI 0,33-0,88, p = 0,013).
Podsumowując, ponad 25% pacjentów z CRT osiąga poprawę frakcji wyrzutowej nawet później niż w trakcie roku od zabiegu. Zdaniem autorów podział pacjentów na responderów i non-responderów na podstawie początkowej odpowiedzi na CRT niesie za sobą istotne ograniczenia.
Oprac. na podstawie: Abstract: P3806 Very longterm and late response to CRT: is left ventricular ejection fraction a powerful indicator of sustained and late response? Authors: P.C. Kahr1, P. Kaufmann1, J. Kuster1, J. Tonko1, A. Breitenstein1, A. Flammer1, F. Ruschitzka1, J. Steffel1, S. Winnik1, 1University Hospital Zurich, Zurich ,Switzerland.
