Warsztaty stymulacji układu przewodzącego serca odbyły się 11.10.2021 r. w Oddziale Elektrokardiologii I Kliniki Kardiologii Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego kierowanej przez prof. Marcina Grabowskiego.
Wykonano trzy procedury z wykorzystaniem specjalnych cewników firmy Biotronik, tj. koszulek naczyniowych Selectra 3D. Zabiegi przeprowadzono z udziałem proktora – prof. Alana Bulavy – kierownika Kliniki Arytmologii i Stymulacji Serca w Czeskich Budziejowicach. W warsztatach uczestniczyło ośmiu lekarzy reprezentujących różne polskie ośrodki elektrofizjologiczne. Zabiegi wykonano z wykorzystaniem systemu elektrofizjologicznego.
Poniżej prezentujemy skrótowe opisy przypadków i wyniki przeprowadzonych zabiegów.
Przypadek 1.
62-letnia kobieta z objawowym zespołem bradykardia-tachykardia (bradykardia zatokowa, napadowe migotanie przedsionków) oraz pozawałową niewydolnością serca z umiarkowanie obniżoną frakcją wyrzutową lewej komory (EF = 40%). W wykonanym badaniu Holter EKG zarejestrowano bardzo liczne (> 400) epizody bradykardii zatokowej, również w czasie aktywności dziennej, z okresowo występującym zastępczym rytmem węzłowym; ponadto > 3,5 tys. dodatkowych pobudzeń komorowych. Pacjentkę zakwalifikowano do implantacji układu stymulującego serce typu DDD. Przy pomocy cewnika Selectra 3D-55-39 implantowano elektrodę stymulującą Solia S60 (Biotronik) w okolicy pęczka Hisa, uzyskując jego nieselektywną stymulację z niskim progiem (0,5 V @ 1,0 ms) i sensingiem na poziomie ok. 3,5 mV oraz elektrodę przedsionkową Solia S53 (Biotronik), które połączono ze stymulatorem serca Enitra 6 DR-T (Biotronik). Na rys. 1 przedstawiono zmiany morfologii zespołów QRS
w zależności od zaprogramowanych parametrów stymulacji. RTG klatki piersiowej po implantacji przedstawiono na rys. 2.
Przypadek 2.
79-letnia kobieta z napadowym zaawansowanym blokiem przedsionkowo- komorowym w obrębie utrwalonego migotania przedsionków z poronnymi zespołami MAS oraz m.in. po plastyce zastawki trójdzielnej z wszczepieniem pierścienia. Pacjentkę zakwalifikowano do implantacji układu stymulującego serce typu VVI. Przy pomocy cewnika Selectra 3D-55-39 chorej implantowano elektrodę stymulującą Solia S60 (Biotronik) do przegrody międzykomorowej, uzyskując nieselektywną stymulację lewej odnogi pęczka Hisa (próg 0,6 V@ 0,4 ms, sensing ok. 9 mV). Elektrodę połączono ze stymulatorem serca Enitra 6 SR-T (Biotronik). Zmiany morfologii zespołów QRS w zależności od zaprogramowanych parametrów stymulacji przedstawiono na rys. 3.
RTG klatki piersiowej po implantacji przedstawiono na rys. 4.
Zapis skopii RTG podczas implantacji elektrody z podaniem kontrastu pokazuje jej głęboką penetrację do warstwy podwsierdziowej lewej komory
Przypadek 3.
73-letni mężczyzna z napadowym zaawansowanym blokiem przedsionkowo- komorowym w obrębie utrwalonego migotania przedsionków z poronnymi zespołami MAS oraz licznymi obciążeniami dodatkowymi. Z uwagi na objawowe pauzy > 3,5 s udokumentowane w badanu Holter-EKG pacjenta zakwalifikowano do implantacji układu stymulującego serce typu VVI. Przy pomocy cewnika Selectra 3D-65-42 implantowano elektrodę stymulującą Solia S60 (Biotronik) w okolicę pęczka Hisa, uzyskując nieselektywną stymulację z progiem stymulacji prawej komorowy wynoszącym 0,6 V @ 1,0 ms, progiem stymulacji pęczka Hisa wynoszącym 1,5 mV @ 1,0 ms (narośnięcie w kolejnych dobach do 3,4 mV @ 1,0 ms) oraz sensingiem na poziomie ok. 2,5 mV. Elektrodę połączono ze stymulatorem serca Enitra 6 SR-T (Biotronik). Na rys. 5 przedstawiono zmiany morfologii zespołów QRS w zależności
od zaprogramowanych parametrów stymulacji. RTG klatki piersiowej po implantacji układu stymulującego przedstawiono na rys. 6.
Michał Konwerski, Marcin Michalak
I Klinika Kardiologii; Centralny Szpital Kliniczny Uniwersyteckie Centrum Kliniczne WUM
