Nawet co czwarty pacjent po TAVI może wymagać monitorowania EKG lub EPS w świetle wytycznych ESC dot. stymulacji z 2021 r. Autorzy z Berlina ocenili retrospektywnie 850 chorych (ponad połowa kobiet, średnia wieku 80 lat), którym wykonano TAVI w latach 2019-2020. W trakcie obserwacji u 9,1% stwierdzono nowy LBBB z QRS >150 ms, w 3,1% – odstęp PQ >240 ms. Z kolei wydłużenie odstępu PQ i zespołu QRS >20 ms obserwowano odpowiednio u 2,4% i 10,6%. W 17,9% przypadków wszczepiono stymulator serca po TAVI w trakcie hospitalizacji. Obserwowano związek między chorobą wieńcową a szerokością zespołu QRS po TAVI. Wyjściowy RBBB (OR 20,5, 95% CI 7,5-56, p<0,001), blok przedsionkowo-komorowy I stopnia (OR 2,8, 95% CI 1,4-5,6, p<0,001), głębokość implantacji (OR 1,13, 95% CI 1,006-1,26, p=0,04), wszczepienie za dużej zastawki (OR 1,06, 95% CI 1,006-1,11, p=0,03) były niezależnymi predyktorami implantacji stymulatora serca. Podczas trwającej średnio niemal 9 miesięcy obserwacji 18,9% chorych było hospitalizowanych. Łącznie 8 pacjentów miało wszczepiony stymulator z powodu bloku przedsionkowo-komorowego III stopnia a 1 z powodu zespołu chorej zatoki. W analizie EKG po TAVI 5 osób z ww. miało nowy LBBB (3 z QRS >150 ms), 4 – LBBB z blokiem przedsionkowo-komorowym I stopnia.
https://esc365.escardio.org/esc-congress/sessions/4820-ecg-and-holter-variables-practical-utilities
