Na łamach Europace ukazał się konsensus podsumowujący aktualne zalecenia Europejskiej Asocjacji Rytmu Serca i Europejskiej Asocjacji Kardiologii Prewencyjnej dot. rehabilitacji pacjentów z elektronicznymi urządzeniami wszczepialnymi (CIED). Podkreślono w nim, że rehabilitacja kardiologiczna pomaga pacjentom z CIED poprawić wydolność wysiłkową. Rehabilitacja kardiologiczna pozwala także na adaptację pacjentów do życia z CIED. Poniżej przedstawiono najważniejsze rekomendacje opisane w dokumencie.
- Przed rozpoczęciem cyklu rehabilitacji warto wykonać badanie przedmiotowe i podmiotowe, skontrolować CIED, ocenić RTG klatki piersiowej, badanie echokardiograficzne, 24-godzinne monitorowanie EKG metodą Holtera i spiroergometryczną próbę wysiłkową.
- Ryzyko istotnych tachyarytmii komorowych podczas wysiłku fizycznego zależy od choroby podstawowej i wywiadu zagrażających życiu arytmii komorowych. Arytmie nadkomorowe mogą wywołać nieadekwatne terapie ICD i należy ich unikać.
- W celu prewencji przed nieadekwatnymi wyładowaniami zaleca się:
– przerwanie wysiłku 10-20 uderzeń na minutę poniżej zaprogramowanej strefy detekcji ICD,
– stałe monitorowanie pacjentów, szczególnie podczas pierwszych sesji ze wzrastającą intensywnością wysiłku,
– stosowanie beta-adrenolityków i monitorowanie ich wpływu na maksymalną częstość pracy serca,
– wykorzystanie smartwatchy i monitorów tętna do codziennej aktywności pacjentów i wysiłku fizycznego.
- U pacjentów z CRT należy pamiętać, że:
– wysiłek fizyczny może powodować tachykardię zatokową powyżej upper tracking limit, co może powodować nieprawidłowe przewodzenie rytmu zatokowego (np. periodyka Wenckebacha lub blok 2:1),
– wysiłek fizyczny może zmieniać przewodzenie AV przyczyniając się do utraty resynchronizacji.
- W przypadku niewydolności chronotopowej zaleca się włączenie funkcji adaptacji częstości.
- U pacjentów z blokiem AV upper tracking limit powinien być zaprogramowany wyżej niż maksymalna częstość rytmu zatokowego w celu utrzymania przewodzenia 1:1 w trakcie wysiłku. Upper tracking limit powinien być zaprogramowany poniżej częstości rytmu powodującej blok 2:1 (jest to szczególnie istotne u pacjentów z CRT).
- Aktywność fizyczna może powodować wyczuwanie miopotencjałów mięśnia piersiowego (tylko w przypadku sensingu unipolarnego) lub przepony u osób z ICD z zaprogramowanym sensingiem jako integrated bipolar. Należy upewnić się, że jest zapgromawany sensing bipolarny i czy nie występuje nadczułość podczas wysiłku lub głębokiego oddychania czy kaszlu.
- NsVT i tachyarytmie nadkomorowe w trakcie rehabilitacji nie powinny powodować terapii ICD. Należy programować długie liczniki arytmii, np. >30/40 w strefie VF i >40 w strefie VT.
- Należy aktywować dyskryminatory arytmii komorowych od nadkomorowych.
- Należy zachęcać pacjentów bezobjawowych, bez arytmii komorowych indukowanych wysiłkiem bez względu na LVEF do łagodnej, umiarkowanej aktywności fizycznej.
- Objawowi pacjenci z arytmiami indukowanymi wysiłkiem powinni unikać sportów o umiarkowanej do dużej aktywności fizycznej.
- Pacjenci z CIED powinni unikać uczestnictwa w sportach związanych z ryzykiem urazu klatki piersiowej (np. rugby, boks, sporty walki). Sporty, podczas których wykonuje się duże ruchy barków (np. siatkówka, koszykówka, tenis, golf, wspinaczka) mogą zwiększać ryzyko uszkodzenia elektrody.
- Ryzyko związane z aktywnością seksualną jest ekstremalnie niskie.
- Należy unikać stosowania urządzeń do elektrostymulacji podczas fizjoterapii, które mogą powodować interferencję elektromagnetyczną z CIED, a w przypadku wątpliwości skontaktować się z ośrodkiem implantującym.
https://academic.oup.com/europace/advance-article/doi/10.1093/europace/euaa427/6145945?login=true
